Друкарскі інструмент мáца, прызначаны для расцірання фарбы і нанясення яе роўным тонкім слоем на друкарскую паверхню, у свой час шырока ўвайшоў у грамадскую свядомасць, стаўшы абавязковым атрыбутам друкарскіх шыльдаў, друкарскіх знакаў, прафесійных цэхавых і асабістых гербаў і нават ігральных карт. З канца 19-га стагоддзя ручныя друкарскія тэхнікі былі практычна цалкам выцеснены паліграфічнымі машынамі, а тэрмін быў амаль згублены.

Знойдзены другі асобнік друкаванага тытульнага чарцяжа Маскоўскай дзяржавы Паўла Джовіа 1525 года!

Адзін асобнік захоўваецца Расійскім дзяржаўным архіве старажытных актаў, другі – у бібліятэцы Св. Марка ў Венецыі. Абодва надрукаваныя з адной дошкі, але адрозніваюцца дэталямі наборнага тэксту.

Картаграфічнае ўяўленне аб Масковіі ў Еўропе пачало складвацца ў канцы XV – пач. XVI стагоддзя. Артыкул Дзяніса Хоцімскага аналізуе самыя адметныя карты рэгіёна за названы перыяд, закранае пытанні паходжання новых звестак. 
У фарміраванні вобразу Масковіі выключную ролю адыгрывала Вялікае Княства Літоўскае. Надзвычай важнай картаграфічнай крыніцай ёсць карта Масковіі Віда-Ляцкага, падрыхтаваная да выдання ў Вільні ў 1542 годзе.

У артыкуле працягваецца даследаванне карты Сарматыі, створанай вядомым польскім летапісцам і географам 16 стагоддзя, "бацькам польскай картаграфіі" Бярнардам Вапоўскім. Для гістарычнай картаграфіі Усходняй Еўропы гэтая карта з'яўляецца асаблівай. Пасля стагоддзяў міфаў і выпадковых спасылак частка кантынента з'явілася на паперы...

У артыкуле аўтар аналізуе існуючыя падыходы ў вывучэнні станаў амстэрдамскага выдання карты ВКЛ 1613 года, а таксама прапануе новыя спосабы датавання адасобленых з атласаў карт.

Выпрацаваны падыход патрабуе далейшай практычнай апрабацыі, але ўжо цяпер можна вылучыць шэраг асаблівасцяў, якія дазваляюць больш дакладна вызначаць прыналежнасць карты да таго або іншага атласу.

Захаванне папяровых артэфактаў патрабуе адказнасці і спецыяльных ведаў. Калі мы гаворым пра архіў альбо калекцыю з папяровых экспанатаў, можна вылучыць некалькі важных аспектаў, а менавіта: захаванне, экспанаванне, каталагізацыя.

Дамо некалькі карысных парад, якія дапамогуць захаваць каштоўныя экспанаты альбо фамільныя рэліквіі.

У 1913 г. адна неатрыбутаваная карта са збору ўніверсітэцкай бібліятэкі ў г. Упсала (Швецыя) была прадстаўлена і апісана польскім навукоўцам Л. Біркенмаерам як адзіны захаваны асобнік карты Вялікага Княства Літоўскага 1613 г. У 1984 г. прафесар Гюнтэр Шыльдэр (Нідэрланды) паведаміў аб вядомым толькі яму арыгінале Радзівілаўскай карты ў бібліятэцы г. Веймар (Германія) і паставіў пад сумнеў датаванне знойдзенай раней.

Радзівілаўская карта ў рэдакцыі 1613 г. да сярэдзіны 17-га ст. друкавалася сям'ёй Блау ў арыгінальным фармаце з выходнымі звесткамі першага выдання.

У артыкуле апісаны асаблівасці гэтых копій, якія дазваляюць атрыбутаваць адасобленныя карты і якія ўваходзяць у склад дэфектных атласаў.