Матэрыялы па гісторыі картаграфіі


Матэрыялы па гісторыі картаграфіі

Ян Няпрэцкі і яго карта ВКЛ

Ян Няпрэцкі і яго карта ВКЛ. Аляксей Адамовіч
 
Чалавечае жыццё кароткае, а салідныя арганізацыі жывуць стагоддзі, даюць плён і праз доўгі час могуць распавесці гісторыю стварэння карты якой-небудзь дзяржавы. Або і самой дзяржавы.
Звязваў канцы з канцамі ў падзеях XVIII стагоддзя Аляксей Адамовіч. >>
 

 

Картаграфічны вобраз беларускай сталіцы

Картаграфічны вобраз беларускай сталіцы
У Краязнаўчай газеце нарукавана рэцензія Уладзіміра Падалінскага на альбом "Мінск на старадаўніх картах і планах" (аўтары Ілля Андрэеў, Валянціна Андрэева, Павел Растоўцаў, Мінск: Белкартаграфія, 2021
Альбом дае магчымасць убачыць развіццё Мінска ў 1750–1940-я гг. У ім апублікаваны 84 карты і планы, гравюры, рысункі і дакументы, у тым ліку першы вядомы план Мінска і першая вядомая гравюра з выявай горада... >>
 

 

Абставіны ўзнікнення і вайсковая прыдатнасць карты Станіслава Пахаловіча Descriptio Ducatus Polocensis (1580)

Станіслаў Пахаловіч карта Полацка 1580
У артыкуле аўтар пераканаўча паказвае, што карта Полаччыны Станіслава Пахаловіча стваралася для мэт ваеннай кампаніі ў першай палове 1579 года, яшчэ да яе пачатку.
Карта Descriptio Ducatus Polocensis ілюструе «картаграфічны паварот ранняга Новага часу», які заключаўся ў распаўсюджанні прасторавага мыслення >>
 
 

 

 

Спроба рэканструкцыі карты Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта ў 1921-1941 гг.

Спроба рэканструкцыі карты Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта ў 1921-1941 гг.
Артыкул прымеркаваны да стагоддзя Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэту. У даследаванні сабраны матэрыял, які дазваляе рэканструяваць лакалізацыю будынкаў ўніверсітэта у 1921-1941 гадах. Складанасці ўніверсітэцкага побыту першых дзесяцігоддзяў, развіццё адукацыйнай інфраструктуры з'ўяляюцца паказальнай часткай гісторыі савецкай сацыяльнай мадэлі ў часе яе станаўлення ў беларускай гарадской прасторы >>

 

Выданне “Ян Няпрэцкі і карта ВКЛ” А.Адамовіча ў кантэксце гісторыі картаграфіі

Ян Няпрэцкі і карта ВКЛ” А.Адамовіч
Кніга прысвечана вучонаму-езуіту Яну Няпрэцкаму (1718–1750) і яго карце Вялікага Княства Літоўскага (1749), падрыхтаванай да выдання ў Нюрнбергскім выдавецтве «Спадкаемцы Гомана». Аналіз новых крыніц асвятляе развіццё картаграфічнай справы ў рэгіёне і ўзаемадзеянні з замежнымі картаграфічнымі асяродкамі. Кароткая гісторыя жыцця Няпрэцкага стала добрай нагодай разабрацца з рознымі варыянтамі гэтай карты, а таксама з картаграфаваннем нашых земляў таго часу >>

 

Параўнальны аналіз двух захаваных копій карты Масковіі, складзенай Паўлам Іовіем у 1525 годзе

Rivers in Moscow У артыкуле, які быў прадстаўлены на канферэнцыі ICHC-22 у Бухарэсце ў ліпені 2022 г., аўтар параўноўвае маскоўскі і венецыянскі экземпляры першай друкаванай тытульнай карты Масковіі, разбірае блытаніну вакол гісторыі яе стварэння і прыводзіць картаграфічны доказ здагадкі Леа Багрова аб тым, што Дзмітрый Герасімаў перадаваў толькі вусную інфармацыю Джовіа, не граючы ніякай ролі ў складанні карты. >>

 

Роля картаграфіі ў фарміраванні Ўсходнееўрапейскіх нацый: прыклад Беларусі

Роля картаграфіі ў фарміраванні Ўсходнееўрапейскіх нацый: на прыкладзе Беларусі
Даследаванні моўна-этнаграфічнай разнастайнасці Расійскай імперыі пачаліся ў сярэдзіне ХІХ ст. Яны грунтаваліся на статыстычных дадзеных (пераважна на выніках перапісаў насельніцтва) і леглі ў аснову этнаграфічных карт рассялення народаў або этнасаў. Па сутнасці, гэтая праца мела навуковыя і эканамічныя мэты, але, натуральна, яе вынікі сталі тым інструментам, які прывёў да росту самаідэнтыфікацыі народаў.  >>

 

План Масквы Геселя Герыца 1613: Да гісторыі тытульнага надпісу

Gerritsz Grad Moskva Знакаміты друкаваны план Масквы, выдадзены ў 1613 годзе ў Амстэрдаме, упрыгожаны тытульным надпісам, выкананым па-руску кірылічнай вяззю.
Аналізуючы шэдэўр невядомага майстра-каліграфа, верагодна — літвіна па паходжанні, аўтар адкрывае таямніцы гэтага тытульнага надпісу, якія на працягу чатырох стагоддзяў былі надзейна схаваны на самым бачным месцы. >>

 

Каланіялізм на картушах: вобразы і ўлада на картах ранняга Новага часу

Cartouche article on colonialРоля карт як інструментаў каланіяльнага кантролю добра вядомая; картушы на картах з'яўляюцца тымі месцамі, дзе картограф часта адкрывае гледачу свае інтарэсы або забабоны, пры гэтым каланіялістычны характар, перададзены ў картушах, вывучаны недастаткова.
Артыкул ад вядомага даследчыка старых карт Чэта Ван Дазера на пярэдадні выхаду яго новай кнігі "Frames that Speak: Cartouches on Early Modern Maps".

 

Уладзімір Шчасны — надзвычайны і паўнамоцны пасол ад культуры

Шчасны Уладзімір
 
Уладзімір Шчасны парупіўся, каб Нясвіжскі і Мірскі замкі трапілі ў спіс ЮНЕСКА, а таксама вярнуў Беларусі Парыжскую школу. І ён вельмі любіў старадаўнюю графіку.
Пра першага калекцыянера карт у незалежнай Беларусі і лёс яго збору піша Ілля Андрэеў >>